Peritoneale dialyse (PD)

Bij peritoneale dialyse - ook wel buikspoelen genoemd - wordt het bloed gezuiverd en vocht uit het lichaam verwijderd waarbij het buikvlies (het peritoneum) als filter gebruikt wordt. Als de patiënt kiest voor deze behandeling wordt eerst operatief een katheter (slangetje) in de buikholte ingebracht. Dit is een relatief kleine, meestal poliklinische ingreep. Na een rustperiode kan de katheter gebruikt worden. Via de katheter wordt speciale dialysevloeistof in en uit de buik gebracht. De behandeling vindt gedurende de hele dag (continu) plaats. De spoelvloeistof wordt 4 a 5 keer per dag ververst, 7 dagen per week. Dat kan overdag door de patiënt zelf of 's nachts machinaal gebeuren. De handelingen worden de patiënt door Dianet geleerd, maar in uitzonderlijke situaties kan een patiënt de behandeling niet zelf uitvoeren en dan kan een wijkverpleegkundige assistentie verlenen.

PD: een natuurlijk filter

Het buikvlies (peritoneum) fungeert bij PD als een natuurlijk filter. Het bestaat uit 2 lagen. De binnenlaag ligt om de darmen gedrapeerd en houdt deze bij elkaar. De buitenlaag zit vast aan de buikwand, de bekkenholte en de rugwand. De binnen- en buitenlaag vormen samen een soort zak in de buikholte. Die buikholte is in principe leeg. In het buikvlies lopen vele, vaak microscopisch kleine, bloedvaatjes. De wanden zijn onder andere doorlaatbaar voor afvalstoffen die door het lichaam worden gemaakt, maar ook voor vocht.

PD: patiënt kan het in principe zelf

Via een slangetje (katheter) laat de patiënt enkele malen per dag steriele dialysevloeistof in zijn of haar buik lopen. Dit katheter bevindt zich meestal links of rechts van de navel. Deze vloeistof blijft enige uren in de buikholte en trekt afvalstoffen en overtollig vocht uit de bloedbaan. Wanneer de vloeistof na enkele uren verzadigd is, laat men het weer uit de buikholte lopen. Vervolgens wordt er weer ‘verse' vloeistof ingebracht. Het wisselen van de spoelvloeistof kan de patiënt in de meeste gevallen zelf.

PD: patiënt kan zich vrij bewegen

Groot voordeel is de relatief grote bewegingsvrijheid die de patiënt heeft. Een PD-behandeling kan thuis, maar ook op het werk of op reis plaats hebben. De patiënt voelt zich vrijer en kan maatschappelijk blijven functioneren. Nadeel is de hoge frequentie waarmee de spoelvloeistof elke dag moeten worden gewisseld. Ook is buikvliesontsteking een complicatie waarmee de patiënt rekening dient te houden. Maar meestal wordt die snel onderkend en zijn de klachten na een antibioticakuur snel weer over. Bij APD (automatische Peritoneale Dialyse) dialyseert de patiënt 's nachts tijdens de slaap. De behandeling wordt in dat geval uitgevoerd via een speciale machine, een zogenaamde cycler.

PD: het hele traject

Ook voor PD-behandelingen geldt dat Dianet het hele voorlichtings-, opleidings-, en begeleidingstraject van de patiënten voor haar rekening neemt.